Jaka szkoła, taka jazda

Zastanawiają się nad tym zapewne wszyscy ci, którzy chcą zdobyć uprawnienia do kierowania pojazdami. Większość wybiera taki ośrodek szkolenia kierowców, który jest blisko miejsca ich zamieszkania, albo ten, który polecają znajomi. Zresztą taka szeptana reklama jest najlepsza – przyznają właściciele szkół nauki jazdy. W samej Jeleniej Górze są 32 takie podmioty.

Plac Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Jeleniej Górze. Trwają egzaminy praktyczne na placu manewrowym. Na swoją kolej oczekuje kilka osób. Pytam, czym się kierowały wybierając szkołę nauki jazdy. Dojrzała pani mówi, że było blisko, młody chłopak twierdzi, że uczył się u kolegi, który jest instruktorem. Kolejny młodzieniec przyznaje, że znajomy mu podpowiedział, gdzie robić prawo jazdy, a jeden z  kursantów dodaje, że zaglądał w statystyki zdawalności.

Jeszcze kilka lat temu trwał ostry spór między WORD-ami w Polsce, a szkołami nauki jazdy na tle upublicznienia zdawalności poszczególnych ośrodków kształcenia kierowców. Ci, którzy dobrze szkolą nie mieli się czego obawiać. Są i takie ośrodki, które reklamują się „gwarancją zdawalności”.

- Nadal około jedna piąta kursantów nie zdaje egzaminu teoretycznego. O czym to może świadczyć? Że kursant albo nie przyłożył się do nauki, nie rozwiązywał testów, albo też, że w czasie szkolenia nie było należycie prowadzonych wykładów. Około 20 – 25 procent osób egzaminowanych nie wyjeżdża z placu manewrowego na miasto, choć z roku na rok ta statystyka poprawia się – wylicza Robert Tarsa, dyrektor jeleniogórskiego WORD-u.

W ubiegłym roku w ośrodku przeprowadzono nieco ponad 20 tysięcy egzaminów. Średnia zdawalność wyniosła 29,4 procent i była lepsza niż w WORD-zie wrocławskim i wałbrzyskim, ale słabsza niż w Legnicy, czy Zielonej Górze. Wskaźnik ten ostatnio i tak podskoczył o ponad dwa punkty procentowe. Zdaniem egzaminatorów WORD-u, pierwsza weryfikacja umiejętności kursanta powinna następować na egzaminie wewnętrznym, w szkole nauki jazdy.

- Wiemy, że są ośrodki, w których egzaminy wewnętrzne są fikcją. To przecież instruktorowi powinno zależeć, by taką weryfikację umiejętności kursanta prowadzić u siebie. Ale z drugiej strony, jeśli instruktor widzi, że przewidziana ilość praktycznych zajęć nie wystarczy danej osobie, to powinien zaproponować jej doszkolenie. Bo przecież w przepisach jest mowa tylko o minimalnym wymiarze szkolenia. Ale instruktorzy mówią, że kursanci posądzają ich wtedy o próbę wyciągnięcia pieniędzy – zauważa Paweł Broniszewski, egzaminator nadzorujący w jeleniogórskim WORD-zie.

Właściciele dobrych szkół nauki jazdy, z którymi rozmawiałem przyznają, że konkurencja na rynku tych usług jest spora, ale lokalnie branża niewiele robi, by wspólnie dbać o wysoki poziom kształcenia i odpowiednie standardy prowadzenia działalności.

- Nasz zawód wymaga ciągłego samokształcenia. Przecież my też jesteśmy nauczycielami – musimy umieć przekazać wiedzę i umiejętności. Musimy być też psychologami, bo mamy do czynienia z różnymi osobami, a każda z nich ma inne predyspozycje. Auto nauki jazdy jest też czasem konfesjonałem, a my niejako spowiednikami. To nie jest zajęcie dla kogoś, kto myśli o szybkim i łatwym zarobku – uważa Jolanta Cudo, która szkoli kierowców od ponad 20 lat.

Właściciele szkół nauki jazdy przyznają, że auto z „elką” na dachu jest przez wielu kierowców na drodze uważane za zawalidrogę. Nie brakuje chamskich zachowań, czy więc chuligaństwa pod adresem „elek”.

- Musimy na to przymykać oczy i tłumaczyć kursantom, dlaczego tak nie powinno się reagować. Każdy kiedyś się przecież uczył jeździć – mówi Józef Suchecki, właściciel szkoły nauki jazdy.

Właściciele OSK zwracają uwagę na jeszcze jeden aspekt działalności, którego nie pokazuje prosta statystyka zdawalności. Chodzi o doszkolenia, czyli dodatkowe godziny wykupowane przez kursanta w innej szkole, niż ta, w której przechodził kurs do egzaminu.

- Osoba zapisuje się na kurs, kończy go i idzie na egzamin. Ale oblewa raz, drugi i trzeci, więc decyduje się doszkolić, ale już w innym ośrodku szkolenia kierowców. Idzie znowu na egzamin i zdaje. Na konto której szkoły zaliczony będzie pozytywny egzamin? Ja miałem przypadek, że w moją statystykę „wskoczyły” i egzaminy oblane i ten zdany osoby, która tylko doszkalałem – mówi nam właściciel jednej ze szkół jazdy.

Najlepszym kryterium wyboru powinna być opinia o danej szkole.
- Przyszły kursant powinien zapytać, czy ma własny plac manewrowy, czy ma dobre a jednocześnie tej samej marki co ośrodek egzaminowania, jakie kwalifikacje mają instruktorzy nauki jazdy.  Warto zapytać też o to, czy można przyjść na próbę i zobaczyć, jak wyglądają zajęcia – radzi Jan Bujak, właściciel szkoły nauki jazdy.

Warto porównać też ceny za kurs na daną kategorię prawa jazdy. Super okazje za 800, czy 900 złotych na kategorię B w sytuacji, gdy średnia cena to 1300-1400 złotych powinny wydawać się podejrzane. W dużych miastach pojawiły się nawet oferty systemu zakupów grupowych, gdzie taki kurs można kupić za 600 złotych. Tyle tylko, że na pierwszą jazdę czeka się czasem pół roku.

- Na rynku jest konkurencja, ale nie zejdę poniżej ceny 1300 złotych, bo to jest nieopłacalne. Musiałbym oszczędzić na ilości zajęć teoretycznych, okroić jazdy, a to byłoby nieuczciwe – zaznacza Piotr Czubocha, szef szkoły nauki jazdy, która cztery lata temu w konkursie ogłoszonym przez Urząd Marszałkowski zdobyła tytuł „Lidera szkolenia kierowców” w kategorii powyżej 100 kursantów rocznie. W ubiegłym roku jego firma także miała najwyższą zdawalność.

- Chcielibyśmy promować dobre szkoły, bo od jakości ich pracy zależy to, jacy kierowcy będą poruszać się po naszych drogach. Najważniejsza jest poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego. Okazuje się jednak, że sam rynek nie zweryfikuje jakości usług, dlatego tak ważny jest nadzór na szkołami. Szkoda, że nie ma kolejnych edycji wspomnianego konkursu – uważa R. Tarsa.