Czym ogrzewają swoje domy jeleniogórzanie?

Stanowią one źródło ciepła w 4 344 mieszkaniach (43,4 procent). Gdyby przełożyć to na liczbę pieców to okazuje się, że w mieście jest ich ponad 10 tysięcy (dokładnie 10 009). To dlatego, że najczęściej w mieszkaniach funkcjonują dwa lub nawet trzy piece.

Drugie miejsce pod względem rodzajów źródła ogrzewania zajmują indywidualne piece c.o. (36 procent) a trzecie – co ciekawe – kominki. Rzadko kiedy te ostatnie stanowią podstawowe źródło ciepła. Zwykle są źródłem dodatkowym, niemniej jednak badający sytuację naliczyli w Jeleniej Górze aż 1 587 kominków.
Do źródeł emitujących dymy i popioły należą też kotły c.o., a w Jeleniej Górze jest ich 3 600, z tego 30 procent ma ponad 30 lat. Są więc przestarzałe o mocno dymią. 43 procent kotłów ma od 5 do 10 lat i powinny być wymienione na te najnowszych generacji. – Kotły z tzw. załadunkiem ręcznym, to znaczy mocno niedoskonałe, stanowią w Jeleniej Górze 91 procent stanu posiadania – powiedział Roman Grzebiela z firmy Autoterm, prezentując wyniki przeprowadzonej analizy. – Jest ich 3 273, automatycznych raptem 256, a najnowocześniejszych kotłów 5 klasy – 72.
Skąd tak precyzyjne dane? Są to wyniki ankiety, przeprowadzonej przez firmę Autoterm wśród jeleniogórzan. Kilkudziesięciu ankieterów przeszło od budynku do budynku, od mieszkania do mieszkania. Pytali o rodzaj stosowanego ogrzewania, rodzaj pieca, typ, wiek i moc kotła, rodzaj paliwa, ilość spalanego w sezonie paliwa, wielkość ogrzewanej powierzchni i ew. plany przebudowy.
Jak podkreślili prezentujący wyniki, bezpośredni wywiad oparty o zunifikowaną ankietę jest najbardziej pracochłonny, ale też najbardziej precyzyjny. Nie ma obawy, że lokatorzy nie zrozumieją pytania, więc ryzyko wystąpienia błędu jest zminimalizowane.
– Byliśmy niemal w każdym mieszkaniu – powiedzieli Dorota Kawulka i Roman Grzebiela. – Niemal, bo w niektórych pomimo wielokrotnie ponawianych prób nie zastaliśmy lokatorów. Wtedy (zaznaczając tę sytuację) dopytywaliśmy zarządców wspólnot czy sąsiadów. I z tego względu 6 – 7 procent naszej ankiety to dane szacunkowe. Pozostałe – to wyniki bezpośrednich rozmów.
W ten sposób w bazie danych są informacje na temat ogrzewania 4 428 domków jednorodzinnych, 2 699 domów wielorodzinnych, 86 budynków komunalnych, 143 obiektów użyteczności publicznej, 43 zakładów przemysłowych i 480 zakładów usługowo-handlowych. Reszta to „pustostany” (349) i obiekty, które wprawdzie figurują w zapisach, ale nie zawsze można je odnaleźć w terenie, oraz tzw. pozostałe, czyli podłączone do sieci ECO (razem – prawie 670).
Z ankiet wynika też, że w niektórych mieszkaniach funkcjonują niezależnie nawet… cztery systemy ogrzewania niemal równolegle! Są – na przykład – piece kaflowe, kominki, ogrzewanie gazowe czy elektryczne oraz trzon kuchenny (a czasami bywają i „kozy” na węgiel czy drewno). Wtedy dopiero pytania dotyczące ilość zużywanego opału pozwalają ustalić, który system jest podstawowy.
Wobec tych wszystkich danych, kwota ponad 10 mln zł przeznaczona dotychczas przez miasto na eliminację niskowydajnych źródeł ciepła (zlikwidowano około 600 palenisk na opał stały) wydaje się być daleka od potrzeb. Widać, że aby odczuć wyraźną poprawę jakości powietrza, trzeba wydać znacznie więcej.
Z rozmów ankieterów z ankietowanymi wypływa jeszcze jedna smutna refleksja. – Ludzie są świadomi, że dym może szkodzić, ale przeszkadza im raczej cudzy dym – dodał R. Grzebiela. – Tylko 893 osoby zadeklarowały chęć w miarę szybkiej wymiany pieca, w tym niewiele ponad 400 – w przyszłym roku. Resztę ankietowanych dym też najczęściej drażni, ale nie na tyle, by podjęli wysiłek wymiany własnego pieca.